คนเป็นพิษ หรือ Toxic People คือ คนที่มีพฤติกรรมที่สร้างความน่าอึดอัดทุกครั้งที่ต้องเจอ ต้องคุย ต้องมีปฏิสัมพันธ์ ต้องร่วมงานด้วย ทำให้เรารู้สึกแย่ ไม่มีความสุข หรือเลวร้ายที่สุดก็ส่งผลต่อสุขภาพจิตเราอย่างมาก อาจจะทำให้เรามองเห็นคุณค่าในตัวเองน้อยลง คนเหล่านี้เรียกว่า TOXIC PEOPLE และบางทีเรามัวแต่ไปมองหาความ TOXIC ของคนอื่น แต่บางครั้งเราก็อาจจะก็เป็น TOXIC ของคนอื่นได้เหมือนกัน แต่สิ่งที่สำคัญคือ หากเรารู้เท่าทันอารมณ์ และหยุดที่จะแสดงพฤติกรรมเหล่านั้น สังคมก็จะน่าอยู่ขึ้นอย่างมีความสุข
Toxic People มักมีนิสัยดังนี้
· ใช้คำพูดและการกระทำ ทำร้ายจิตใจและร่างกายคนอื่น
· หลงตัวเอง ยึดตัวเองเป็นศูนย์กลางของทุกเรื่องคิดว่าตัวเองเก่งกว่าคนอื่น
· นินทาเรื่องของผู้อื่น
· เรียกร้องความสนใจ พูดแต่เรื่องของตนเอง
· ชอบตัดสินคนอื่นจากบรรทัดฐานของตัวเอง
· ทำเรื่องเล็กให้เป็นเรื่องใหญ่ ซึ่งทำให้คนรอบข้างรู้สึกไม่ดี และอาจนำไปสู่ความขัดแย้ง
· ไม่มีความจริงใจต่อคนอื่น กลับกลอก เชื่อถือไม่ได้
· เห็นแก่ตัว ชอบก้าวก่ายความเป็นส่วนตัวของคนอื่น
· มีแต่ความคิดเป็นเชิงลบ ที่ทำให้เกิดความเครียด ไม่มีความสุขเมื่ออยู่ใกล้หรือมีปฏิสัมพันธ์
สรุป Toxic People นั้นจะเป็นบุคคลที่มีพฤติกรรมและการกระทำที่สามารถส่งผลกระทบเชิงลบต่อบุคคลรอบข้าง ทั้งในเชิงร่างกาย จิตใจ หรือ ทั้งสองอย่าง
รับมืออย่างไรเมื่อเจอ Toxic People
· สิ่งแรกที่สำคัญ คือ ไม่ควรคิดว่าพฤติกรรมของ Toxic People เป็นเรื่องปกติ เพราะการนิ่งเฉยเท่ากับเปิดทางให้ Toxic People แสดงพฤติกรรมที่เป็นพิษออกมาเรื่อยๆ และมากขึ้น
· พูดแบบตรงๆ กับ Toxic People บอกให้รู้ว่าเลยว่าเราไม่ชอบให้ทำพฤติกรรมที่ทำแบบนี้
· ไม่ควรโทษตัวเอง เพราะ Toxic People มักใช้คำพูดและแสดงพฤติกรรมเพื่อตั้งใจบั่นทอนความรู้สึกของคุณโดยที่คุณไม่ได้ทำอะไรผิด
· สร้างความคิดเชิงบวก บอกกับ Toxic people ในที่ทำงาน โดยพูดถึงข้อดีของพวกเขาควบคู่กับพฤติกรรมที่เป็นผลเสียซึ่งนอกจากการแก้ปัญหาพฤติกรรมแล้ว ยังสร้างกำลังใจให้พวกเขา ว่าการมีอยู่ของพวกเขานั้นสำคัญไม่แพ้ผู้อื่น
· ถ้าไม่สามารถเปลี่ยนแปลง Toxic People ได้ สุดท้าย คือ หลีกเลี่ยงการมีปฏิสัมพันธ์กับ Toxic People เท่าที่จะทำได้ อย่างเช่น เลี่ยงการพูดคุยติดต่อและทำกิจกรรมต่าง ๆ ร่วมกัน
ผลกระทบของ Toxic People
การมี Toxic People ในที่ทำงานส่งผลกระทบต่อบรรยากาศที่ทำให้เกิดความเครียดและไม่มีความสุขในการทำงาน ส่งผลต่อภาพรวมของที่ทำงาน และการบริการที่ให้บริการให้กับลูกค้าลดลงได้อย่างชัดเจน ส่งผลต่อการทำงานของทีม การอยู่ใกล้ Toxic People เป็นประจำอาจจะไม่ถึงตาย แต่คนเป็นพิษเหล่านี้ มันกัดกินชีวิตทีละน้อยอย่างต่อเนื่องไปทุกวัน จนท้ายที่สุดอาจเกิด ‘อาการใจพัง’ จนไม่สามารถฟื้นฟูสภาพจิตใจให้กลับมาเหมือนเดิมก็เป็นได้
แพทย์หญิงณัฏฐพัชร์ ลำเลียงพล จิตแพทย์
โรงพยาบาล BMHH – Bangkok Mental Health Hospital